Het werkingsprincipe van een vliegenlamp is gebaseerd op het natuurlijke gedrag van vliegende insecten, die vaak worden aangetrokken door UV-lichtbronnen. De vliegenlamp maakt gebruik van een speciale ultraviolette (UV) lamp, die licht uitzendt in het UV-bereik van het elektromagnetische spectrum. Dit UV-licht is zeer aantrekkelijk voor veel vliegende insecten, zoals muggen, vliegen, motten en muggen.

Wanneer een insect wordt aangetrokken door het UV-licht van de vliegenlamp, probeert het er naartoe te vliegen. De meeste moderne vliegenlampen hebben een rooster of een elektrische val rondom de lamp. Zodra het insect het rooster of de val nadert, wordt het blootgesteld aan een elektrische spanning of een ander type dodingsmechanisme, zoals kleefplaten of een luchtstroom die ze naar een opvangbak leidt. Dit zorgt ervoor dat het insect wordt geëlektrocuteerd of op andere wijze gedood, waardoor het uit de omgeving wordt verwijderd.

Sommige vliegenlampen maken gebruik van extra methoden om de effectiviteit te vergroten. Zo kunnen ze feromonen of geurige lokstoffen afgeven om insecten nog sterker aan te trekken. Dit kan vooral nuttig zijn voor het lokken van specifieke insecten, zoals fruitvliegjes.

Vliegenlampen worden vaak gebruikt in commerciële omgevingen zoals restaurants, voedselverwerkingsfaciliteiten, supermarkten en magazijnen, waar vliegende insecten ongewenst zijn vanwege hygiënische of gezondheidsredenen. Ze kunnen echter ook thuis worden gebruikt, vooral in gebieden met veel vliegen of muggen.

Het is belangrijk om op te merken dat vliegenlampen niet selectief zijn in het aantrekken van insecten. Ze kunnen ook nuttige insecten aantrekken en doden, zoals bijen of vlinders. Daarom is het raadzaam om vliegenlampen op strategische plaatsen te installeren, weg van gebieden waar nuttige insecten zich vaak bevinden, om het risico op onbedoelde vangst te minimaliseren.